Amerika Birleşik Devletleri'nde sağlık sistemini köklü bir şekilde değiştiren Obamacare, 2010 yılında yürürlüğe giren Affordable Care Act (ACA), yani "Uygun Fiyatlı Bakım Yasası"nın halk arasındaki adıdır. Barack Obama’nın başkanlığı döneminde çıkarılan bu yasa, sağlık sigortasını daha erişilebilir ve uygun maliyetli hale getirmeyi amaçlamıştır. Hem sağlık sigortası kapsamını genişletmiş hem de sigorta sağlayıcılarına belirli standartlar getirmiştir. Yasa, Amerikalıların hayatında önemli değişikliklere yol açmıştır.
Obamacare'in Temel Amaçları
- Daha Fazla Kişinin Sağlık Sigortasına Erişimini Sağlamak:
Gelir seviyesi düşük bireyler ve sigorta kapsamına erişimi olmayan gruplar için sigorta satın almayı kolaylaştırmayı hedefler. - Sigorta Şirketlerinin Uygulamalarını Düzenlemek:
Sigorta şirketlerinin, önceden var olan hastalıklar (pre-existing conditions) gibi nedenlerle bireyleri sigortasız bırakmalarını yasaklar. - Sağlık Hizmetlerinin Maliyetini Düşürmek:
Primlerin daha uygun fiyatlı olmasını ve sağlık hizmetlerine erişimin artmasını amaçlar. - Koruyucu Sağlık Hizmetlerini Teşvik Etmek:
Önleyici hizmetlerin (aşılar, taramalar gibi) sigorta kapsamında ücretsiz olmasını sağlar.
Obamacare'in Getirdiği Değişiklikler
Obamacare, sağlık sigortası ve sağlık hizmetleri açısından bir dizi yenilik getirmiştir:- Bireysel Sigorta Zorunluluğu:
Obamacare’in ilk çıktığı dönemde, tüm Amerikalılara sağlık sigortası yaptırma zorunluluğu getirilmiştir. Sigortasız bireyler, vergi cezasıyla karşı karşıya kalmıştır. Ancak bu zorunluluk, 2019 yılında kaldırılmıştır. - Medicaid Genişletmesi:
Medicaid kapsamı, düşük gelirli bireylerin daha geniş bir kesimini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Ancak bazı eyaletler bu genişlemeyi kabul etmemiştir. - Pre-Existing Conditions Kapsamı:
Sigorta şirketleri, bireylerin mevcut sağlık sorunlarını gerekçe göstererek sigorta sağlamayı reddedemez hale gelmiştir. - 26 Yaşına Kadar Aile Sigortası Kapsamı:
26 yaşına kadar olan bireyler, ebeveynlerinin sağlık sigortası planında kalma hakkına sahip olmuştur. - Sağlık Sigortası Pazarı (Health Insurance Marketplace):
Sigorta satın almak isteyen bireyler için federal veya eyalet bazlı pazarlar oluşturulmuştur. Bu pazarlar, sigorta planlarını karşılaştırma ve bireysel ihtiyaçlara uygun bir plan seçme imkânı sunar. - Koruyucu Hizmetlerin Ücretsiz Hale Gelmesi:
Aşılar, kanser taramaları, mamografi gibi önleyici sağlık hizmetleri, sigorta kapsamında ücretsiz hale getirilmiştir.
Obamacare'in Sağlık Sistemi Üzerindeki Etkileri
Obamacare, hem olumlu hem de tartışmalı etkiler yaratmıştır. İşte başlıca etkiler:Olumlu Etkiler:
- Sigortasız Kişi Sayısında Azalma:
2010 yılından sonra milyonlarca Amerikalı sağlık sigortasına kavuşmuştur. Özellikle düşük gelirli bireyler Medicaid genişlemesinden faydalanmıştır. - Pre-Existing Conditions Koruması:
Önceden var olan hastalıkları olan kişiler, artık sigorta kapsamında dışlanmamaktadır. - Koruyucu Hizmetlere Erişim:
Önleyici sağlık hizmetlerine daha geniş erişim sağlanmış, bu da erken teşhis ve tedavi oranlarını artırmıştır.
Tartışmalı ve Olumsuz Etkiler:
- Sigorta Primlerinin Artması:
Bazı bireyler için sigorta primleri artmış, özellikle orta gelir grubunda bu durum eleştirilere yol açmıştır. - İşverenler Üzerindeki Yük:
Büyük işverenlerin çalışanlarına sigorta sağlama zorunluluğu, bazı işletmelerin mali yüklerini artırmıştır. - Eyaletler Arasındaki Eşitsizlikler:
Medicaid genişlemesini kabul etmeyen eyaletlerde yaşayan bireyler, bu programdan faydalanamamıştır.